ادامه مبحث طراحی سیستم اعلام حریق در دیتا سنترها را با بخش «حفاظت تجهیزات با ریسک بالای حریق» پیگیری می‌کنیم:
۲-۸- حفاظت تجهیزات با ریسک بالای حریق
تجهیزات خاصی در تأسیسات IT / ارتباطات دارای ریسک بالا هستند و عواقب رخداد حریق در چنین تجهیزاتی میتواند فاجعه بار باشد. نمونه‌هایی از این نوع تجهیزات شامل موارد زیر است:
- مواردی که باعث توسعه سریع حریق می‌شوند (به عنوان مثال سیستم‌های ولتاژ بالا).
- مواردی که گازهای خورنده و سمی تولید می‌کنند (به عنوان مثال باتری‌ها).
- مواردی که خاموش شدن غیر ضروری آن‌ها منجر به ضرر و زیان قابل توجهی در سرویس شبکه می‌شود (به عنوان مثال هاب‌های انتقال شبکه و منابع تغذیه آن‌ها).
ملاحظات موقعیت نمونه‌برداری مشابه موارد مربوط به محافظت از رک‌ها است و موارد زیر را شامل می‌شود:
- نمونه‌برداری باید در داخل یا نزدیک تجهیزات پرخطر انجام شود تا سریعترین تشخیص دود وجود داشته باشد.
- در صورت لزوم و در ظرفیت طراحی سیستم، از لوله‌های مویرگی برای نفوذ در تجهیزات یا رک‌ها استفاده شود.
- کلیه لوله‌های نمونه‌برداری باید به صورت محکم، کاملاً ایمن و متمایز از تجهیزات، به ویژه قطعات متحرک جهت جلوگیری از آسیب فیزیکی در شبکه لوله‌ها و یا تجهیزات باشد.
- دتکتورهای گاز برای محافظت از باتری‌ها در اتاق‌های منابع تغذیه بدون وقفه (UPS) توصیه می‌شود تا سطح بیش از حد گازهای انفجاری (هیدروژن) را تشخیص و هشدار دهد. بررسی هوای برگشتی برای این محیط‌ها الزامی است.
۲-۹- حفاظت از تونل کابلها
در کاربری‌های IT / ارتباطات میتوان طول قابل توجهی از کابل‌کشی زیرزمینی را در تونل‌ها و اتاق‌های باریک یافت. مطابق شکل ۱ با تنظیم شبکه‌های نمونه برداری در مرکز تونل یا نزدیک سینی کابلها میتوان از کابل‌های محافظت کرد.
شکل ۱٫ مثالی از حفاظت تونل کابلها
توصیه می‌شود از دتکتورهای گاز برای تشخیص متان و یا کاهش اکسیژن استفاده شود.
۲-۱۰- محافظت از سینی کابلها
با قرار دادن لوله نمونه‌بردار در بالای سینی‌ها میتوان از سینی‌های کابل محافظت کرد. در جایی که سینی‌های کابل ممکن است حرکت هوا را مسدود کند، شبکه لوله‌ها باید با استفاده از لوله سفت و سخت یا مویرگی در سطح بالا (بالاتر از سینی کابل) و سطح پایین (زیر سینی کابل) تنظیم شوند. در چنین پیکربندی، حداکثر مساحت پوشش سطح بالا و سطح پایین نمونه برداری باید m2 37.2 باشد.
۲-۱۱- جناح‌های سرد و گرم (HACA)
در یک پیکربندی HACA، تجهییزات داخل رک‌ها بارگذاری می‌شوند به گونه‌ای که هوای ورودی یا ورودی‌ها از جلوی رک وارد می‌شوند و هوای خروجی یا خروجی‌ها از پشت رک خارج می‌شوند. علاوه بر این رک‌ها نیز به گونه‌ای چرخیده می‌شوند که جلوی رک‌ها روبروی هم دیگر و پشت رک‌ها نیز روبروی هم دیگر قرار گیرد. بنابراین این پیکربندی سبب ایجاد یک جناح هوای سرد ورودی به رک‌ها و یک جناح هوای گرم خروجی از رک‌ها می‌شود. برای تشخیص سریع حریق در پیکربندی HACA موارد زیر رعایت گردد مطابق شکل ۲:
۱٫ تشخیص منطقه:
- نمونه بردارها در سقف و زیر موانع (نمونه برداری بالا و پایین) مطابق با بند ۳-۲ قرار داده شود.
- نمونه بردارها داخل تیرها (ستون‌ها) و مطابق قسمت ۵-۲ قرار بگیرند، در جایی که احتمال احتراق وجود دارد یا توسط کدها و استانداردهای محلی یا شخص ذی صلاح تعیین شده باشد.
- نمونه بردارها داخل سقف یا کف کاذب مطابق قسمت ۴-۲ قرار بگیرند، در جایی که احتمال احتراق وجود دارد یا توسط کدها و استانداردهای محلی یا شخص ذی صلاح تعیین شده باشد.
2. در نقاطی در امتداد مسیرهای توزیع هوا قبل از خروج هوا از فضا یا رک‌ها:
- نمونه‌بردارها در مسیرهای برگشت AHU، مطابق با بند ۲-۲ اجرا گردد.
- نمونه‌بردارها داخل داکت‌های هوا و با توجه به کاربرد داکت‌ها اجرا گردد.
- نمونه‌بردارها داخل مسیر هوای خروجی و قبل از ورود هوای بیرون اجرا گردد.
- در زیر جناح رک‌ها قرار گیرد. این یک الزام برخی کدها است و هم چنین در صورت خاموش بودن AHU ، حتی در صورت وجود نقص جریان هوا، محافظت می‌کند.
۳٫ در جایی که محافظت در برابر نقص AHU (فن، یاطاقان و …) مورد نیاز است باید نمونه‌بردار در گریل هوا تأمین کننده AHU قرار گیرد.
۲٫ پیکربندی جناح سرد و جناح گرم
۲-۱۲- مانیتورینگ هوای بیرون
برخی از کاربری‌های IT / ارتباطات از هوای خارج برای خنک سازی یا برای پر کردن هوای از دست رفته در ساختمان استفاده می‌کنند. ورود هوای بیرون امکان معرفی ذرات معلق در هوا در منطقه حفاظت شده را دارد که میتواند سطح آلودگی محیط را در منطقه حفاظت شده وارد نماید و یا به تجهیزات آسیب بزند.
میتوان از طریق مانیتورینگ ورودی‌های هوای بیرون در سیستم HVAC یا سیستم تهویه ساختمان به منظور تعین مرجع استفاده کرد و یا سیگنالی برای خاتمه دادن به فن‌های تأمین در هنگام شناسایی آلاینده‌های بیش از حد مورد استفاده قرار داد.
۳- یکپارچه‌سازی(اتصال) تشخیص دود و سیستم اطفاء
یک روش برای به حداقل رساندن احتمال تخلیه‌های کاذب سیستم اطفاء استفاده از یک طرح تشخیص تصادفی (همچنین به عنوان زون‌بندی متقاطع (ضربدری) شناخته می‌شود) است. پیکربندی “اتصال متقاطع” مستلزم آن است که حداقل دو خروجی مستقل از سیستم تشخیص به کنترل پنل اعلان حریق ارسال گردد و قبل از شروع عملیات اطفاء، فعال گردد.
چندین روش برای اجرای زون‌بندی متقاطع وجود دارد که طراحان استفاده می‌کنند:
۳-۱- شبکه نمونه‌برداری جایگزین
تشخیص متقاطع توسط دو آشکارساز مجزا در سقف و یا در کف کاذب با شبکه‌های نمونه‌بردار متقاطع در حالی که فاصله الزامی نمونه‌بردارها حفظ شود ( مطابق شکل ۳).
شکل ۳٫ مثالی از تشخیص تصادفی با شبکه نمونه‌بردار متقاطع
شرط فعال شدن اطفاء: هنگامی که هر دو آشکارساز به آستانه هشدار حریق ۲ مشخص شده برسند، فعال شدن اطفاء رخ خواهد داد.
۳-۲- استفاده از یک دتکتور
- استفاده از دو سطح آستانه آلارم
تشخیص متقاطع با استفاده از دو سطح آستانه آلارم در یک دتکتور اجرا می‌گردد.
شرط فعال شدن اطفاء: هنگامی که آشکارساز به هر دو سطح هشدار مشخص شده برسد، فعال شدن اطفاء رخ خواهد داد. استفاده از تأخیر زمانی در سطح آلارم دوم، زمان بیش‌تری را برای بررسی و اقدام در برابر رهاسازی اطفاء فراهم می‌کند. توجه داشته باشید که تأخیر برای رهاسازی اطفاء با استفاده از تشخیص متقاطع نباید بیش از ۳۰ ثانیه برای هر یک از طرح‌های تشخیص متقاطع ذکر شده در این مقاله باشد.
- آشکارساز دارای دو لوله
آشکارساز دارای دو لوله (سکتور) میتواند در طرح متقاطع نمونه‌برداری برای رهاسازی اطفاء استفاده شود.
شرط رهاسازی اطفاء: در این حالت، هنگامی که هر دو لوله‌ی مختلف به آستانه هشدار حریق ۲ مشخص شده برسند، فعال شدن اطفاء رخ خواهد داد.
۳-۳- آشکارساز در سقف یا کف کاذب یا AHU
اگر سیستم تشخیص حریق شامل محافظت از سقف یا کف کاذب و گریل‌های هوای برگشت AHU با دو آشکارساز جداگانه باشد، میتوان از طریق این نمونه‌برداری‌ها، تشخیص متقاطع را ارائه داد.
نمونه‌بردارهایی که گریل‌های هوای برگشت AHU را پوشش می‌دهند میتواند برای تشخیص خیلی سریع و به عنوان اولین آلارم حریق تشخیص متقاطع استفاده شود. آستانه هشدار حریق ۲ از دتکتورهای نصب شده در سقف (یا کف کاذب) میتواند به عنوان آلارم دوم استفاده شود.
شرط رهاسازی اطفاء: یک عملکرد خوب برای این گزینه استفاده از دو سطح مختلف آلارم از نمونه‌بردارهای نصب شده در سقف (یا کف کاذب) است. این عمل آلارم‌های دوم و سوم را به منظور فعال‌سازی سیستم اطفاء ایجاد می‌کند، در حالی که آلارم فعال شده از نمونه‌بردارهای هوای برگشتی AHU میتواند به عنوان اولین آلارم استفاده شود. در این پیکربندی، رهاسازی فقط هنگامی فعال می‌شود که آلارم سوم از تشخیص متقاطع ارسال شود.
۳-۴- تکنیک تشخیص هایبرید (ترکیبی)
در مواردی که یک مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات از قبل دارای آشکارسازهای دود نوع نقطه‌ای است که بر روی سقف نصب شده است، میتوان از شبکه نمونه‌بردارها استفاده کرد تا تشخیص متقاطع برای رهاسازی اطفاء را فراهم نمود. نمونه‌ای از این گزینه در زیر نشان داده شده است (شکل ۴).
شکل ۴٫ مثالی از تشخیص متقاطع با استفاده از دتکتورهای نقطه‌ای و مکنده
شرط رهاسازی اطفاء: هنگامی که یکی از آشکارسازهای دود نقطه‌ای فعال شود و آشکارساز نمونه‌بردار به هر دو آستانه اعلام حریق برسد، رهاسازی اطفاء رخ خواهد داد.
۴- راه‌اندازی، سرویس و نگهداری
پس از نصب سیستم، عملکرد و یکپارچگی شبکه‌ی لوله‌ها باید تأیید شود، زمان انتقال دود محاسبه شده برای هر منطقه باید اعمال شود. تست‌ها کاملا محافظه کارانه انجام شوند و عملکرد سیستم برای تشخیص دود و فعال کردن سیستم اطفاء بررسی شود. اندازه گیری زمان انتقال دود (هنگام راه‌اندازی و نگهداری) برای تست یکپارچگی شبکه لوله باید از دورترین نمونه‌بردار شبکه یا حفره معیار تست اختصاصی انجام شود. حفره معیار تست فراتر از آخرین نمونه‌بردار از شبکه لوله ارائه شود و به ویژه برای جایی که شبکه نمونه‌بردار در مناطق غیرقابل دسترسی و یا محدود نصب شده، مفید است. حفره معیار تست باید در حین کار عادی مسدود شود و برای تست زمان انتقال دود، دارای دریچه انتهایی (حفره نمونه‌بردار) باشد. زمان انتقال دود از نقطه تست ممکن است بیش از حداکثر زمان انتقال از دورترین نمونه‌برداری باشد. در صورت استفاده از سیستم‌های تمیز کننده‌ی لوله‌های داخلی، توصیه می‌شود فشار خلا برای جلوگیری از ورود زباله‌ها و خرده‌ها به منطقه حفاظت شده اعمال شود.
۵- برنامه cause and effect سناریو اعلان حریق و رهاسازی سیستم اطفاء
فعال شدن آلارم میتواند منجر به دنباله زیر شود:
- چراغ فعال شدن در ماژول صفحه نمایش دتکتور مکنده روشن می‌شود.
- سیگنال فعال شدن آلارم از طریق رله یا یکپارچه‌سازی سطح بالا به FACU ساختمان به عنوان یک سیگنال نظارتی ارسال می‌شود.
- FACU سیگنال دیداری و شنیداری را در FACU فعال می‌کند.
- عامل سیگنال نظارتی بلافاصله مورد بررسی قرار می‌گیرد و اقدامات مناسب انجام می‌شود.
آلارم حریق ۱ منجر به دنباله پیشنهادی زیر می‌شود:
- آلارم حریق ۱ در صفحه نمایش دتکتور مکنده روشن می‌شود و در برخی طراحی‌ها مکان و وضعیت رخداد را بصورت گرافیکی در یک پلان طبقه با توضیحی گفتاری از این رخداد نمایش داده می‌شود و به کارکنان برای بررسی سریع‌تر کمک می‌کند (در برخی برندها یک ایمیل یا پیام کوتاه به یک آدرس ایمیل یا شماره تلفن تعیین شده ارسال می‌شود تا کارکنان خارج از سایت از وضعیت (اطلاع رسانی از راه دور) مطلع شوند).
- آلارم حریق ۱ از طریق رله یا رابط سطح بالا به FACU ساختمان به عنوان آلارم حریق ۱ ارسال می‌شود.
- FACU سیگنال تخلیه‌ی افراد را فعال می‌کند و اولین آژیر را فعال می‌کند.
آلارم حریق ۲ منجر به دنباله پیشنهادی زیر می‌شود:
آلارم حریق ۲ در صفحه نمایش دتکتور مکنده روشن می‌شود و در برخی طراحی‌ها مکان و وضعیت رخداد را بصورت گرافیکی در یک پلان طبقه با توضیحی گفتاری از این رخداد نمایش داده می‌شود و به کارکنان برای بررسی سریع‌تر کمک می‌کند (در برخی برندها یک ایمیل یا پیام کوتاه به یک
- آدرس ایمیل یا شماره تلفن تعیین شده ارسال می‌شود تا کارکنان خارج از سایت از وضعیت (اطلاع رسانی از راه دور) مطلع شوند).
- آلارم حریق ۲ از طریق رله یا رابط سطح بالا به FACU ساختمان به عنوان آلارم حریق ۲ ارسال می‌شود.
- FACU شروع به شمارش ۳۰ ثانیه می‌کند و سپس دومین آژیر را فعال و سیگنال رهاسازی سیستم اطفاء را فعال می‌کند.
- درصورتی که خاموش شدن فن‌ها الزام یا مطلوب باشد، سیگنال حریق ۲ برای اینکار استفاده شود.
دیدگاه‌ها (0)